Zniknie straszydło z Mikołajek

Straszydło na środku jeziora szpecące od lat panoramę rozciągającą się z kei w Mikołajkach dostanie kolejną szansę. Jak informuje zaprzyjaźniony monitornieruchomosci.pl zapomniana konstrukcja ma się zmienić w luksusowy apartamentowiec. Raczej nie obędzie się bez kontrowersji.

To miejsce zna każdy śródlądowy żeglarz w Polsce. A tylko najstarsi pamiętają Mikołajki bez niego. Młodsi w najlepszym razie pamiętają libacje odbywające się na terenie wiecznej budowy. Miał być hotelem, podobno osiadał na dnie, a żeglarskie legendy głosiły nawet, że straszną w nim duchy zaciukanych gangsterów. Tak czy owak miejsce od lat szpeciło turystyczną stolicę Szlaku Wielkich Jezior Mazurskich, a zadawane rok w rok pytanie, kiedy ktoś zrobi z tym porządek pozostawało bez odpowiedzi.

I choć rynek pogrąża się w kryzysie, to podobno na luksus zawsze są chętni. Na razie mamy inwestora - firmę Inpro, i architekta - biuro Coplan. Efekt ich współpracy, bliski ponoć otrzymania pozwolenia na budowę, jest całkiem interesujący. Budynek na sztucznej wyspie ma zostać przebudowany. Znikną spadziste daszki będące w założeniu dalekim echem lokalnej architektury. Powstanie nowoczesna bryła z dominantą w postaci przeszklonej wieży. Połączenie z lądem - i zupełnie nową częścią hotelową - zapewnić ma podgrzewany, szklany tunel.

Tym razem architekci nie próbowali nawiązywać do mazurskich wzorców. Postawili na współczesną stylistykę, geometrycznego łamańca, szkło i drewno. Całkiem przyjemny projekt, poziomem znacznie odstający od cepelii, jaką są Nowe Mikołajki, czyli wszystko to, co w ostatnich kilkunastu latach zbudowano między rynkiem, a jeziorem. Nigdy nie lubiłem tego plastiku udającego starą zabudowę - zdecydowanie bardziej podoba mi się taka architektura. Obawiam się jednak, że projekt firmy Coplan może zostać odebrany jako zamach na tę stylistykę i wizerunek Mikołajek.

Ja mam tylko problem z oceną skali tego budynku. Wśród wizualizacji brakuje tej najważniejszej; widoku z ulicy Kajki lub z Długiej Kei - tego, który będą oglądać tysiące turystów. Może dlatego, że gdzieś w tle majaczyć musiałaby koszmarna megastruktura - Hotel Gołębiewski. Na tle tej architektonicznej zbrodni nawet najlepszy projekt nie może wyglądać dobrze, nic więc dziwnego, że nawet na powyższym obrazku rozmył się on w mazurskiej mgle. Oby projekt Inpro nie okazał się z kolei palcem na wodzie pisany.

---

Wizualizacje: Inpro
tekst opublikowany także w portalu monitornieruchomosci.pl

Zuchwała kradzież na Chłodnej 25

O gablotce z toalety na Chłodnej 25 miałem zamiar napisać w nieco zapomnianym cyklu zagadek "Co to za toaleta?". Uznałem jednak, że byłoby to zbyt prostackie i koniec końców sobie odpuściłem. A tymczasem może się okazać, że straciłem w ten sposób szansę na utrwalenie tego widoku (fot. Chłodna 25):


Gablota z gaciami zespołu Mitch&Mitch została zuchwale zdewastowana i - co gorsza - okradziona z zawartości. A razem z nią przepadło sześć kurtek gości bawiących w lokalu. Tak było w sobotę - a nie dalej jak w piątek wieszając kurtkę na wieszaku z pełnym przekonaniem tłumaczyłem kumplowi, że tu nic nie ginie. Czyżby pierwsze uboczne efekty popularności tego miejsca? Mam nadzieję, że nie, choć trzeba dodać, że już ze dwa razy widziałem tam towarzystwo odstające od dotychczasowego. Szkoda by było.

Miejmy nadzieję, że gacie ukradli rozochoceni fani Mitchów i że je zwrócą razem z kurtkami w terminie, który dała im ekipa z Chłodnej 25. Śledztwo trwa. O przebiegu informować będzie z pewnością strona klubu. Można też zerkać na facebooka lub na tvnwarszawa.pl.

A żeby Ci tak własne gacie spadły, złodzieju!

Dwa lata dreptania...

Dreptania po urzędowych korytarzach nie lubię. Ale efekty - jak najbardziej. Czsem nawet za cenę nocowanie w biurze. Więcej na tvnwarszawa.pl przez cały czwartek.

Tak będzie wyglądał plac Defilad...

Ja już wiem jak :) Ale pokazać jeszcze nie mogę. Zapraszam rano na tvnwarszawa.pl. Nowa koncepcja placu Defilad jest gotowa. Najbardziej niecierpliwi mogą już kawałek zobaczyć - rąbka tajemnicy uchyliliśmy dziś w TVN Warszawa.

A mnie czeka ciężka noc ;)

Foksal: jeśli ustępować, to własnie teraz

W minionym tygodniu prasa informowała o decyzji stołecznego konserwatora zabytków. Ewa Nekanda-Trepka nie zgodziła się na przywrócenie bogato zdobionej elewacji kamienicy przy ulicy Foksal 13. Tłumaczy przy tym, że inaczej postąpić nie mogła i że sama liczy na dyskusję, którą przyniesie odwołanie od jej decyzji.

O racjach, które stały za odmową można przeczytać m.in. na stronie tvnwarszawa.pl. Wcześniej pisały o tym warszawskie gazety, pierwsza chyba "Polska". To argumenty, które trudno przełożyć na typowy prasowy język. Spór historyków sztuki i konserwatorów, argumenty wywiedzione z Karty Weneckiej po jednej stronie - po drugiej interes ekonomiczny dewelopera i barwna wizualizacja, a za nią autorytet Anny Rostkowskiej, która ma na koncie niezwykle udane rewitalizacje warszawskich kamienic.


O co właściwie chodzi konserwatorowi zabytków? W największym skrócie rzecz polega na tym, że światowe autorytety w dziedzinie historii sztuki zgodziły się wiele lat temu, iż zadaniem służb konserwatorskich jest m.in. ochrona architektury jako procesu historycznego. A to - mówiąc kolokwialnie - oznacza, że nawet jeśli nie podoba nam się to, co zmajstrowali nasi przodkowie, musimy to chronić.

W przypadku Foksal 13 jest jeszcze jeden problem. Projekt historycznej elewacji został odtworzony na podstawie jednej, czarno-białej fotografii. Nawiasem mówiąc Ghelamco dostało ją ode mnie, a ja - od czytelnika "Dziennika", profesora Marka Kisilowskiego, który znalazł ją w rodzinnym archiwum. Projekt Anny Rostkowskiej, choć przygotowany z ogromnym wyczuciem, nie jest więc w rozumieniu historyków sztuki rewitalizacją - jest wariacją na temat dawnej elewacji. Wariacją, która miałaby zastąpić prawdziwą elewację. Prawdziwą, ale niezbyt efektowną.

Z perspektywy historyków sztuki sprawa jest więc oczywista - nie można skuwać oryginalnej elewacji z lat 30. po to, by zastąpić ją wytworem współczesnej wyobraźni. I dlatego decyzja konserwatora zabytków nie mogła być inna.

Z drugiej strony Ewa Nekanda-Trepka sama przyznaje, że żadnej doktryny nie można traktować jako danej raz na zawsze i liczy, że przypadek Foksal stanie się zarzewiem dyskusji w środowisku historyków sztuki. I przypomina: - Na przykładzie Warszawy doskonale widać, że sztywne trzymanie się zasad z Karty Weneckiej ma swoje słabe strony. Przecież gdyby je zastosowano, nie było by Starego Miasta ani Zamku Królewskiego.

Tymczasem barwna wizualizacja kamienic przy Foksal 13 i 15 przygotowana przez pracownię Anny Rostkowskiej robi niezwykłe wrażenie. Trudno uwierzyć, że ten szykowny, wielkomiejski zakątek to Warszawa. Zapowiedzią tego efektu jest zresztą remont kamienicy pod numerem 11. Pikanterii sprawie dodaje fakt, że należy ona do miasta, a mieści się w niej... biuro Stołecznego Konserwatora Zabytków.

Nic więc dziwnego, że wielu historyków jest gotowych poluzować gorset reguł sztuki i odżałować modernistyczną elewację z lat 30., choć i ta, zrealizowana według projektu Zdzisława Mączeńskiego (autora m.in, kościoła Matki Bożej Różańcowej na warszawskim Bródnie, czy słynnego kościoła w Limanowej), ma swoją wartość. Choćby taką, że obrazuje rozwój myśli architektonicznej - Karta Wenecka zobowiązuje służby konserwatorskie do ochrony także tej wartości.

Ghelamco nie walczy o historyczną fasadę z powodów doktrynalnych. Walczy o nią, bo wierzy, że urokliwy zespół kamienic na Foksal przyciągnie klientów z bardzo grubymi portfelami. By zrealizować swój cel firma poszła jednak na znaczące ustępstwa: zrezygnowała z rozbiórki oficyn, zdecydowała, że zbuduje parking podziemny dużo droższą metodą, oddała projekt w ręce fachowca od rewitalizacji, zobowiązała się odtworzyć freski, sztukaterie i dekoracje we wnętrzach, a nawet zachować nie zawsze funkcjonalny układ mieszkań. W Warszawie częściej pisaliśmy o deweloperach, którzy pod osłoną nocy pozbywali się problemu rozbierając zabytkowe domy bez żadnego pozwolenia, niż o tych, którzy cierpliwie negocjowali z konserwatorem.

Jeśli więc miasto ma się wyłamać z międzynarodowych zasad, to ta inwestycja wydaje się być dobrym powodem. Także dlatego, że precedens będzie czytelnym sygnałem dla właścicieli innych zabytków: ze służbami konserwatorskimi można znaleźć kompromis korzystny dla obu stron.

Inni na ten temat:

• Eela1
• Jurek Majewski
  

---

Tekst opublikowany także na tvnwarszawa.pl i monitornieruchomosci.pl.

Wojna o widza

Na zlecenie serwisu roody102.pl Krajowy Ośrodek Badania Opinii Społecznej (KOBOS) przeprowadził badanie popularności platform telewizji cyfrowych metodą zdjęcia reprezentatywnej próbki balkonów na warszawskiej Pradze. Wyniki estetycznie porażające :)

Europan 10

Dziś przez kilka godzin byłem turystą we własnym mieście. Zwiedzałem Pragę z grupą młodych architektów z całej Polski - uczestnikami konkursu Europan 10.

Na zaproszenie Tomasza Zemły z miejskiego biura architektury i planowania przestrzennego, które współorganizuje konkurs, będę brał udział w pracach jury lokalnej, warszawskiej części tego wieloetapowego konkursu, który obejmuje ponad 60 lokalizacji w całej Europie.

Przedmiotem warszawskiej edycji jest ulica Wileńska, a konkretnie odcinek między Targową, a Konopacką. Zadaniem uczestników będzie rewitalizacja, która jednak nie ma na celu uczynienia z Wileńskiej "salonu Warszawy", lecz "pokoju dziennego" dzielnicy. To określenie Huberta Trammera, współorganizującego polską odsłonę Europanu już po raz drugi. Bardzo zgrabne, dobrze oddające cel opracowania - projektanci muszą ulicę i jej otoczenie przekształcić tak, by ewentualna realizacja ich koncepcji nie prowadziła do gentryfikacji okolicy, nie naruszała lokalnej stryktury społecznej i silnego poczucia związku z mieszkańców z ich ulicą. To ciekawe wyzwanie, idące w poprzek typowych projektów rewitalizacyjnych.

A dziś grupa uczestników zwiedzała okolicę najpierw z pokładu solarisa, potem pieszo. Prażanie na wycieczki z aparatami reagują całkowitą obojętnością, uczestnicy przyglądali się okolicy z ciekawością, a ja zwiedzałem okolice, które przez pewien czas były moje, a w których zakamarki nie miałem czasu zajrzeć.

Obrady jury planowane są na wczesną jesień, więc będzie jeszcze na pewno okazja napisać o samym konkursie i jego przedmiocie. Póki co załączam jedną z niewielu fotek, które dziś zrobiłem. Wyszedłem z założenia, że od fotografowania architektury są lepsi ode mnie, bardziej wyspecjalizowani blogerzy - stąd taki wybór (podwórko sąsiadujące z tym przy 11 listopada 22, skonfliktowane nieco z hałasującymi klubami, w tym Saturatorem, gdzieśmy zakończyli wiosenny spacer):

W McDonald's spotkajmy się...

fot. Ł.W.

Maluch z wczesniejszej notki

Kolega miał wtedy lepszy aparat.

fot. M.C.

Oczko

fot. J. Ch.

Maluch

Zdjęcie jest właściwie niepublikowalne, ale z drugiej strony no picture, no story. A story też jakieś porywające nie jest, ale jednak codziennie się takie widoki w mieście nie zdarzają:


Na pytanie, co się stało, widoczny na zdjęciu policjant odpowiedział, że teraz straż miejska robi tak ze źle zaparkowanymi samochodami :)

Jak mawiają mundurowi...

... sytuacja jest rozwojowa:

I pomyśleć, że przez 30 lat moje życie zależało od tego szmelcu...

miasto.maßa.maszyna

Wracałem wczoraj wieczorem do domu. Wysiadam z windy, a tu takie coś. Windy remontują, to na pewno ma z tym faktem związek, ale w pierwszej chwili trochę zbladłem - co to za maszyna? Bo że masa spora, to nie ma wątpliwości :)

Apocalypse Now

Cricoteka

Bryła.pl donosi, że władze Krakowa wydały pozwolenie na budowę Cricoteki. Nieznany mi wcześniej projekt robi naprawdę duże wrażenie.


Bryła.pl za Gazetą Wyborczą Kraków informuje:

- Cricoteka - ośrodek dokumentujący życie i twórczość Tadeusza Kantora - ma znaleźć siedzibę w dawnej zaniedbanej elektrowni przy ul. Nadwiślańskiej, w przyszłym muzeum tego wielkiego artysty. Jej projekt został wyłoniony w międzynarodowym konkursie ponad dwa lata temu. Zwyciężyło konsorcjum krakowskich biur architektonicznych - Wizji Stanisława Deńki i nsMoon Studio Piotra Nawary oraz Agnieszki Szultk.

Choć realizacja tego projektu odwlekana była w czasie, a kwestia pozwoleń zajęła kilka lat, czytam o nim po raz pierwszy. I muszę powiedzieć, że czytam z bardzo miłym zaskoczeniem. Trudno mi nie skojarzyć zarówno samego miejsca - zabytkowych budynków przemysłowych - jak i charakteru tego projektu z moimi, wyciąganym ostatnio kilka razy, oczekiwaniami wobec projektu rewitalizacji warszawskiego Norblina. Już wiemy, że w Warszawie raczej nie zobaczymy architektury równie odważnej, korespondującej z europejskimi trendami w rewitalizacji.

Przy czym to nie jest ani zarzut, ani większe zaskoczenie. Norblin jest w rękach prywatnej firmy, która chce tu realizować komercyjne obiekty. Krakowska elektrownia to inwestycja publiczna, przeznaczona na cele kulturalne. To właśnie przy takich okazjach architektura tego typu może się łatwiej przebić.

W Krakowie mówimy oczywiście o nieco mniejszej skali, którą trudno porównać z projektami pracowni Herzog & de Meuron, które przywoływałem wtedy. Ale skojarzenie jest dla mnie oczywiste. I to znów nie jest zarzut, tym bardziej, że ten projekt ma już kilka lat, więc nie doszukuję się tu inspiracji. Raczej chwalę autorów koncepcji za to, że są na bieżąco z tym, co dzieje się w Europie. To cieszy.

Wyglądam z ciekawością końca tej inwestycji - bez wątpienia będzie to obowiązkowy punkt programu jakiejś wycieczki do Krakowa, gdzieś koło roku 2013, bo coś czuję, że wcześniej to nie będzie gotowe. Tak czy inaczej - dobra architektura warta uwagi.

---

Wizualizacje: Sztuka Architektury

Kalkstein

Link jest mocno spóźniony, bo reportaż ukazał się już bez mała dwa tygodnie temu. Ale to rzecz godna uwagi, więc jeśli nawet większość czytelników już do niego dotarła, to mimo wszystko warto go odnotować.

W "Dużym Formacie" sprzed dwóch tygodni ukazał się tekst Adama Zadwornego pod tytułem "Kalkstein" z takim oto leadem:

Najważniejszy agent gestapo w Polsce, pisarz, bohater wywiadu AK, pijak i mitoman, potomek słynnego rycerza, esesman, uwodziciel, kapuś bezpieki. To jeden człowiek.

Wydawać się może, że to historia, jakich wiele, ale nie - to coś, co nawet osoby dobrze znające rzeczywistość okupowanej Warszawy czy szerzej Polski wgniecie w ziemię. Nie jestem do końca przekonany do formy tego tekstu, mam wrażenie, że szkodzi mu tarantinowska struktura, brak normalnej struktury wstęp - rozwinięcie - zakończenie. Z drugiej strony to opowieść, która nawet spisana w punktach by się obroniła. Coś tak porażającego, że dodawanie na koniec, że to gotowy scenariusz na film, który mógłby wstrząsnąć Polską i nie tylko brzmi zbyt banalnie. Zachęcam do lektury - jeszcze nie słyszałem negatywnej reakcji na ten reportaż.

W oczekiwaniu na najważniejszy film roku...

... nieustająco pomaga niezastąpiona strona Dave's Trailer Page (która nawiasem mówiąc dorobiła się wreszcie kanału RSS). Dziś zwróciły się na nią oczy geeków z całej Zjednoczonej Federacji Planet, ponieważ właśnie pojawił się na niej nowy, trzeci już chyba, ale zdecydowanie najlepszy jak do tej pory, trailer nowego "Star Treka". Enjoy!

• 480p [38,9 mb]
• 720p [90,6 mb]
• 1080p [153 mb, but who cares anyway?]
  

Krytyczne komentarze będą kasowane :P

Konserwator zabytków zgadza się na rewitalizację Norblina

Art Norblin, spółka będąca właścicielem zabytkowej wolskiej fabryki, uzyskała właśnie zalecenia konserwatorskie - pierwszy, wstępny sygnał akceptacji dla swojej koncepcji zabudowy tego terenu. Portal tvnwarszawa.pl jako pierwszy dotarł do tego projektu.

Trzeba to wyraźnie zaznaczyć: to jest techniczny rysunek, który pokazuje tylko - i aż - skalę przyszłej zabudowy, rozmieszczenie poszczególnych budynków, w tym trzech, jak na Wolę dość skromnych, dominant oraz relacje z zabytkową substancją. Niewiele wiadomo o przyszłej architekturze nowych budynków, choć należy zakładać, że kształtem nie odbiegną znacznie od tego, co widać na obrazku.

Zamiast oceniać projekt, którego właściwie jeszcze nie ma, ograniczę się do dwóch uwag.

Po wojewódzkim konserwatorze zabytków, który mógł zablokować rewitalizację Norblina, ale zaufał inwestorowi i marce pracowni JEMS, na odwagę zdobył się konserwator stołeczny, który dopuścił na terenie fabryki całkiem intensywną zabudowę w zamian za obietnicę zachowania i - co ważne - udostępnienia zabytkowych fragmentów. Do tego w projekt udało się wpasować drugą nitkę ulicy Prostej. Jeśli te ustalenia uda się teraz bezkonfliktowo przełożyć na warunki zabudowy i w końcu na projekt - będzie to nie lada osiągnięcie.

W tej sytuacji trudno mi narzekać i porównywać projekt z wykreowanymi na własne potrzeby oczekiwaniami, które prezentowałem wcześniej na blogu. Wiem, że na taką architekturę, o jakiej marzę, czas w Polsce jeszcze nie nadszedł.

Przyzwoita rewitalizacja Norblina połączona z ożywieniem i otwarciem tego miejsca będzie i tak wielkim wydarzeniem. Dlatego wciąż mocno kibicuję JEMS-om i urzędnikom, którzy już za kilka dni będą się chwalić tym projektem w Cannes. Oby udało się doprowadzić go do końca w zgodzie z obietnicami.

---

Wizualizacja: Art Norblin
Tekst opublikowany także w portalu tvnwarszawa.pl

Sensacyjne transfery Legii Warszawa!

Legia Warszawa pozyskała trzech nowych napastników?!

Zostawić ich na chwilę samych nie można,
bo tylko im żarty w głowach normalnie... :)

Sygnaturka

Myślenie nie wypada najlepiej w telewizji, o czym tamtejsi reżyserzy wiedzą już od dawna. Niewiele jest w nim do oglądania. Słowem nie jest ono sztuką widowiskową.

Neil Postman - Zabawić się na śmierć

Nie wciągnąłem jeszcze całej książki, więc nie mam zamiaru jej recenzować, ani nawet polemizować z jej tezami (tym bardziej, że z większością trudno się nie zgodzić). Po prostu chciałem się pochwalić swoją nową sygnaturką. No i napomknąć, że to ciekawa lektura. Niezbyt odkrywcza, ale ma już bez mała ćwierć wieku, więc nie oczekujmy zbyt wiele. Inna rzecz, że czytając ją można sobie z całą mocą uświadomić, że taki mniej więcej jest dystans kulturowy między nami a Stanami. Przy czym Postman dodałby pewnie, że nie mamy czego żałować.

Ja ostatnio staram się trochę zapanować nad zalewem papki - selekcjonuję RSS-y, wyrzucam zakładki i przede wszystkim czytam książki, a nie prasę. Czytam niewiele, trochę w drodze do pracy, trochę wieczorem w łóżku, bo choćbym nie wiem jak był po robocie spieprzony, to i tak od razu zasnąć nie idzie. Lista pozycji, które chciałbym przeczytać wciąż się wydłuża, ale przynajmniej te, które już kupiłem się nie kurzą. Dobra odtrutka.

A na koniec jeszcze jeden cytat z nocnych redaktorów rozmów, o książce Postmana właśnie:

- Tylko jedna słabość, że wtedy jeszcze nie było internetu.
- No, to mamy lukę do wypełnienia.
- No. I wypełniamy. Rajstopami.

[niezbędny kontekst]

Glory Glory Tomasz Kuszczak!

Nie wiem, jak to się odbija na papierze - gazetowi komentatorzy sportowi mają nowego bohatera do zajeżdżenia. A imię jego Tomasz, a nazwisko Kuszczak, a problem jego to fakt, że - w ich ocenie - spadł na pozycję numer 3. na liście bramkarzy (Glory Glory!) Man United. I jak sobie poradzi, co zrobi, kto go utula - oto, co ich zajmuje. Polsko-brytyjski alians tabloidowy dał radę - częściowo, przy decydującym wkładzie samego zainteresowanego, ale jednak - osłabić pozycję i kondycję Borubara. Zgrał się Artur. Czas na Tomka. Do ziemi, dłońmi naszemi...

Nie linkuję, lecz rymuję:
dowodów szukajcie w prawej szpalcie.

Wieżowce znikają z miejskich planów

Kilka tygodni temu na blogu i na tvnwarszawa.pl komentowałem sprawę wieżowców, które wypadły z projektu miejscowego planu zagospodarowania dla obszaru Towarowa / Okopowa. W nawiązaniu do niego powstał właśnie tekst "Wieżowce znikają z miejskich planów".

Wiele wskazuje na to, że podpis prezydent Hanny Gronkiewicz-Waltz na tym dokumencie pojawił się jeśli nie przypadkowo, to w każdym razie w skutek braku koordynacji między działaniami różnych biur w ratuszu. Okazało się przy tym, że wbrew wyrażonej przeze mnie wtedy opinii, firma Ghelamco też nie ma powodów do zadowolenia - w projekcie planu także ich inwestycja zmieniła kształt: wróciła do formy, o zmianę której poprosił inwestora sam ratusz!

Więcej o zamieszaniu wokół wolskich wieżowców na tvnwarszawa.pl.

Nieruchomości monitorowane

Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, to w chwili, gdy ta notka pojawi się na blogu pod adresem monitornieruchomosci.pl będzie można już zobaczyć nowy, branżowy serwis o oczywistej tematyce. W ramach dobrze rozumianej prywaty robię mu niewielką reklamę.

"Monitor Nieruchomości" został przygotowany przez grupę redNet, znaną z działalności konsultingowej oraz z innego popularnego serwisu - Tabeli Ofert. Twórcą - zarówno strony merytorycznej, jak i layoutu - jest Radek Górecki, były szef działów nieruchomościowych w "Pulsie Biznesu" i "Dzienniku". W tym drugim tytule mieliśmy okazję nie tylko pracować razem, ale przede wszystkim się zaprzyjaźnić. Przyznam, że gdy zaczynaliśmy pracę w Axlu jego fascynacja rynkiem nieruchomości była dla mnie niezrozumiała. Trzy lata później tworzyliśmy już na tyle zgrany duet, że niektórzy deweloperzy do dziś nie przyjęli do wiadomości, że nie pracujemy już razem i zapraszają nas na spotkania we dwóch. Zamierzamy to zresztą wykorzystać i od czasu do czasu łączyć siły. Tak więc drżyj rynku nieruchomości! :)

Miałem okazję podglądać monitornieruchomosci.pl kilkanaście godzin temu. Jeśli chodzi o treść, to typowy serwis newsowy, nastawiony na agregację depesz, komunikatów i wiadomości z Warszawy, kraju, a nawet świata. To ciekawe, że akurat ta branża wciąż nie doczekała się w Polsce swojego portalu z prawdziwego zdarzenia. RedNet z Radkiem Góreckim ma ambicję, by wypełnić tę lukę, a pierwszy rzut oka wskazuje, że to zadanie jest w zasięgu ręki.

Portal zaskakuje wyglądem - prostym, oszczędnym, nowoczesnym, pozbawionym zbędnych elementów i wodotrysków. To nowa jakość pośród serwisów atakujących ostrą kolorystyką i różnorodnością elementów. Mamy też ostry podział na sekcje przypominające gazetowe szpalty. W Polsce nikt tak nie projektuje stron WWW z wiadomościami, a szkoda, bo to olbrzymi atut serwisu, szczególnie takiego, który dopiero ma walczyć o czytelnika.

Z technicznych niespodzianek uwagę zwraca możliwość zapisania każdego tekstu do PDF-a prosto z poziomu strony. Drobiazg, ale bardzo poręczny. Poza tym standardowe "drukuj", "wyślij" i mile zaskakujące "wykop", a pod tekstami proste komentarze (moderowane? Nie sprawdziłem).

Uwagę zwracają cztery dodatkowe szpalty na samym dole strony. Nową jakością w branży jest sekcja poświęcona architekturze, do tej pory traktowanej przez branżowe media jako sprawa marginalna. Do tego wiadomości spoza kraju oraz sekcja "Wydarzenia", a w niej nie targi, lecz debaty o architekturze na uczelniach - znów coś mile zaskakującego. Nieruchomości to także ludzie - i tu znów już na pierwszy rzut oka ten fakt widać: są opinie, cytaty, a także wywiady, i, co znów kojarzy się z papierową gazetą, twarze. W połączeniu z sekcją o finansach i bezpośrednim łączem do Tabeli Ofert ten serwis może więc stanowić ofertę nie tylko dla fachowców z branży, ale też osób nie myślących o sobie w ten sposób (architektów) oraz dla przysłowiowego Kowalskiego, który znajdzie tu fachowe porady na temat sytuacji na rynku. Ta komplementarność to także nowa rzecz na rynku.

Gratuluję i trzymam kciuki, Radek!

Muzeum Żydowskie w Berlinie

Zostajemy w temacie współczesnych muzeów. Do Berlina, poza party with the Bonaparte pojechałem zobaczyć m.in. Muzeum Żydowskie - ekspozycję i budynek zaprojektowany przez Daniela Libeskinda. Oto garść wrażeń.


Zdjęcia są dosyć przypadkowe i - jak widzę w Google - niezbyt oryginalne. Pogoda nie sprzyjała zabawie w fotografowanie samego budynku z zewnątrz. W śniegu i szarówce nie wygląda zbyt efektownie, co trochę mnie zaskoczyło, bo architektura Daniela Libeskinda zawsze wydawała mi się efektowna, by nie powiedzieć, że efekciarska. Tymczasem zygzakowaty gmach muzeum wcale nie wystaje ponad niezbyt ciekawe, wielkomiejskie otoczenie, choć ani bryle, ani detalowi nie sposób odmówić oryginalności.

Pogoda uniemożliwiła mi też wejście do widocznego na zdjęciu Garden of Exile, który podobno skutecznie wywołuje zamierzony przez architekta efekt - krzywe podłoże i krzywe betonowe bloki mylą błędnik, a poczucie zagubienia, które miało stać się udziałem zwiedzających objawia się fizycznie. I dlatego do oblodzonego ogrodu akurat tego dnia nie wpuszczali.

Takich efektownych miejsc na pograniczu architektury jest jednak w muzeum jeszcze kilka. Kolejnym, na które trafia się z podziemnej części Nowego Budynku jest - widoczna także na wcześniejszym zdjęciu z zewnątrz - Wieża Holocaustu. Pusta, betonowa, surowa przestrzeń pogrążona w mroku, z jedynym pionowym otworem w górze, dającym niewielką ilość światła - hipnotyzujący widok dla człowieka stojącego na samym dole. Milkną tu wszystkie rozmowy.

Pustych przestrzeni jest w budynku kilka. Ciągną się przez wszystkie kondygnacje, przecięte są balkonami i oknami, kształty mają nieregularne - zwiedzający co krok trafiają na miejsca, przez które można do nich zajrzeć, ale nie wejść. Wiecznie puste przestrzenie - kolejny pomysł Libeskinda - też mają swoją symbolikę, wyczuwalną, nie wymagającą tłumaczenia (a nawet, mam wrażenie, tracącą, gdy próbuje się ją ubrać w słowa, choćby samego autora).

Jedyny wyjątek stanowi Void of Momory - przestrzeń, do której nie tylko można, ale wręcz trzeba wejść. Dno kolejnej pionowej, betonowej struktury pokryte jest wyciętymi z metalu twarzami o przeraźliwej mimice. Jest ich 10 tysięcy. Ogromne metalowe twarze, deptane przez widzów, wydają z siebie przeraźliwy, powodujący dreszcze, kakofoniczny dźwięk. Praca izraelskiego rzeźbiarza Menashe Kadishmana robi przytłaczające wrażenie, choć i jej zarzuca się efekciarstwo. Mnie jednak te elementy, gdzie eksponatem jest nawet nie budynek, ale wykreowana przez jego twórców przestrzeń, poraziły najbardziej.

Po przejściu przez pierwsze, mocne fragmenty muzeum trafiamy wreszcie na właściwą ekspozycję. I tu znów dwa słowa o budynku - jako przestrzeń muzealna jest znakomity. Przez swój charakterystyczny, trudny do okiełznania kształt skutecznie wciąga widza wgłąb wystawy, uniemożliwiając intuicyjną ocenę, ile jej jeszcze zostało. Igra z poczuciem orientacji we wnętrzach nawet u osób, które na co dzień nie mają z tym problemu. Dla osób łatwo gubiących się nawet w prostopadłych korytarzach zygzak Libeskinda będzie wręcz labiryntem.

Oczywiście widz jest przez ten labirynt prowadzony za rękę, krok po kroku, z pomocą iPoda z audioguidem, na który składa się ponad pięć godzin nagrań - narracji, relacji świadków, wypowiedzi fachowców. A to nie wszystko, bo elementy audio i wideo są jeszcze na samej ekspozycji, która - pomimo wielu interaktywnych elementów, także tych skierowanych do dziecięcej publiczności - jest jednak dość sztampowa. Gabloty, plakaty, obrazy, książki - wszystko, czego oczekiwalibyśmy od zwyczajnego muzeum, w ogromnej, trudnej do ogarnięcia ilości.

Ekspozycja, epoka po epoce, prowadzi widza przez historię Żydów, z czasem coraz bardziej koncentrując się na ich roli w Europie i wreszcie w samych Niemczech. Poznajemy ją przez pryzmat biografii historycznych postaci - handlarzy, naukowców, poetów, malarzy, naukowców, polityków. Poznajemy zarówno miejsce w społeczeństwie danej epoki, jak i to, co działo się za drzwiami żydowskich domów, a więc życie codzienne wraz z jego rytuałami i ich ewolucją.

Założenia są więc bardzo podobne, do tych, które towarzyszą pracom nad ekspozycją warszawskiego Muzeum Historii Żydów Polskich. Ich realizacja jest w mojej ocenie, co najmniej w dwóch aspektach nieudana - ekspozycja jest zbyt bogata (pod koniec po prostu ciężko już się na niej skupić) i chwilami zbyt "gablotowa". Większe wrażenie zrobił na mnie sam budynek.

Przy okazji krótko napiszę jeszcze o pomniku Żydów Pomordowanych w Europie. Tuż obok Bramy Brandenburskiej, na 20 tysiącach metrów kwadratowych ustawiono bez mała 3 tysiące betonowych bloków o podobnym przekroju, lecz zróżnicowanej wysokości, od płaskich do ponad czterometrowych, pionowych lub pochylonych. Kolejny betonowy labirynt, który wciąga - w środku wielkiej metropolii stworzono miejsce, w którym ludzie po prostu znikają.

W sercu labiryntu ukryty jest niewielki podziemny pawilon, który z pomnikiem stanowi jedną całość - sufit ukształtowano tak, jakby betonowe bloki widziane były od spodu. Wzór betonowego prostopadłościanu jest tu zresztą jeszcze wielokrotnie powtórzony. Głównym elementem ukrytej w ciemnych salach ekspozycji jest światło - półprzeźroczyste panele ze zdjęciami, skanami dokumentów i opisami rozmieszczone raz na ścianach, raz na podłodze stanowią makabryczną, dozwoloną od lat 14 relację ze zbrodni Holocaustu. Nawet dla osoby dobrze znającej ten fragment historii z jego okropieństwami jest to przytłaczająca porcja faktów, obrazów i relacji. Wyjście z podziemia na świeże powietrze przynosi ulgę, ale konieczność ponownego przedarcia się przez labirynt - niepokój.

Zarówno pomnik, jak i muzeum to znakomite przykłady gry przestrzenią. Dowody na to, że dobra architektura może być sama w sobie środkiem wyrazu, mówiącym o historycznych wydarzeniach więcej, niż narracyjna ekspozycja.

-----{ edit, 2.3.09, 1.03 }-----

Zbieg okoliczności. Marta Budkowska i Karolina Wigura na ten sam temat na łamach "Kultury Liberalnej".